Τα έξι καπέλα σκέψης (Wisefour-03-EL)

Περιγραφή

Η άσκηση αυτή είναι μια ισχυρή τεχνική παιχνιδιού ρόλων η οποία βοηθάει στη λήψη αποφάσεων από διαφορετικές οπτικές γωνίες. Με την εισαγωγή μιας δομημένης διαδικασίας παράλληλης σκέψης, βοηθά τους συμμετέχοντες να είναι πιο συγκεντρωμένοι και να συμμετέχουν ενεργά σε μια συζήτηση. Στην πραγματικότητα, οι συμμετέχοντες παίζουν διαφορετικούς ρόλους, με βάση το καπέλο που φοράνε κάθε φορά. Κάθε καπέλο υπαγορεύει έναν διαφορετικό τρόπο σκέψης για ένα καθορισμένο πρόβλημα/θέμα, που σημαίνει έναν διαφορετικό ρόλο για τον συμμετέχοντα.

Η άσκηση ‘Τα έξι καπέλα σκέψης’ είναι ένα μοντέλο ρόλων που αναπτύχθηκε από τον Edward de Bono το 1986, και είναι μια οξυδερκής δραστηριότητα που αποτρέπει τη στενή σκέψη.

Χρησιμεύει ως τεχνική επίλυσης προβλημάτων καθώς στηρίζεται στην ανταλλαγή απόψεων μεταξύ των συμμετεχόντων, η οποία οδηγεί στην εξερεύνηση προβλημάτων μέσα από διάφορες οπτικές, προκειμένου να αποκαλυφθούν επιλογές που διαφορετικά θα μπορούσαν να παραβλεφθούν.

  • Επικέντρωση σε
  • Πνευματική διεύρυνση
  • Αυτοέκφραση
  • Εργασιακή ηθική
  • Ημέρες
  • 1
  • Τύπος
  • Με καθοδήγηση
  • Μέγεθος ομάδας
  • <10 συμμετέχοντες
  • Διάρκεια
  • Περισσότερο από 60 λεπτά
  • Εκτέλεση άσκησης
  • Πρόσωπο με πρόσωπο
  • Εκπαιδευτικό πεδίο
  • Ανάπτυξη Δημιουργικότητα
  • Οριζόντιες Δεξιότητες
  • Επάρκεια / Επιδεξιότητα
  • Ικανότητα σύλληψης, ανάπτυξης και υλοποίησης μιας ιδέας
  • Επικοινωνία
  • Επίλυση προβλήματος
CC - Αναφορά - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή

Τίτλος

Τα έξι καπέλα σκέψης

Μέθοδος

Ομαδική εργασία, συζήτηση, συμβολή του εκπαιδευτή

Υλικά

Έξι καπέλα διαφορετικών χρωμάτων (λευκό, κόκκινο, μαύρο, κίτρινο, μπλε, πράσινο)

Προετοιμασία

-

Χρόνος προετοιμασίας

10’-15’

Συμβουλές για την εκτέλεση της άσκησης

Ιδιαίτερα κρίσιμο για την επιτυχία της μεθόδου είναι η διαδικασία να γίνεται με πειθαρχημένο τρόπο και όλοι οι συμμετέχοντες να παίζουν μαζί και να συνεισφέρουν παράλληλα. Επομένως, ο εκπαιδευτής πρέπει να έχει εμπειρία ώστε να διασφαλίσει ότι ο κάθε συμμετέχων θα παραμείνει στο συγκεκριμένο ρόλο που του έχει ανατεθεί.

Πηγές/Αναφορές

Η άσκηση ‘Τα έξι καπέλα σκέψης’ γράφτηκε από τον Δρ Έντουαρντ ντε Μπόνο. Η τεχνική αυτή και η σχετική ιδέα της παράλληλης σκέψης παρέχουν ένα μέσο για τις ομάδες να σχεδιάζουν τις διαδικασίες σκέψης με λεπτομερή και συνεκτικό τρόπο, και έτσι να σκέφτονται μαζί πιο αποτελεσματικά. Η παράλληλη σκέψη ορίζεται ως μια διαδικασία σκέψης όπου η εστίαση χωρίζεται σε συγκεκριμένες κατευθύνσεις. Στην παράλληλη σκέψη, ο εκπαιδευτής προβάλλει όσο το δυνατόν περισσότερες δηλώσεις σε πολλά (κατά προτίμηση περισσότερα από δύο) παράλληλα κομμάτια. Αυτό οδηγεί στην εξερεύνηση ενός θέματος όπου όλοι οι συμμετέχοντες μπορούν να συνεισφέρουν, παράλληλα, με γνώσεις, γεγονότα, συναισθήματα κ.λπ.

Αναφορές:

Edward De Bono, Parallel thinking: from Socratic thinking to de Bono thinking, Viking 1994 ISBN 0-670-85126-4

David Moseley, Vivienne Baumfield, Julian Elliott, Frameworks for thinking: a handbook for teaching and learning, Cambridge University Press 2005, ISBN 0-521-84831-8

Μαθησιακά αποτελέσματα

Η άσκηση ‘Τα έξι καπέλα σκέψης’ γράφτηκε από τον Δρ Έντουαρντ ντε Μπόνο. Η τεχνική αυτή και η σχετική ιδέα της παράλληλης σκέψης παρέχουν ένα μέσο για τις ομάδες να σχεδιάζουν τις διαδικασίες σκέψης με λεπτομερή και συνεκτικό τρόπο, και έτσι να σκέφτονται μαζί πιο αποτελεσματικά. Η παράλληλη σκέψη ορίζεται ως μια διαδικασία σκέψης όπου η εστίαση χωρίζεται σε συγκεκριμένες κατευθύνσεις. Στην παράλληλη σκέψη, ο εκπαιδευτής προβάλλει όσο το δυνατόν περισσότερες δηλώσεις σε πολλά (κατά προτίμηση περισσότερα από δύο) παράλληλα κομμάτια. Αυτό οδηγεί στην εξερεύνηση ενός θέματος όπου όλοι οι συμμετέχοντες μπορούν να συνεισφέρουν, παράλληλα, με γνώσεις, γεγονότα, συναισθήματα κ.λπ.

Αναφορές:

Edward De Bono, Parallel thinking: from Socratic thinking to de Bono thinking, Viking 1994 ISBN 0-670-85126-4

David Moseley, Vivienne Baumfield, Julian Elliott, Frameworks for thinking: a handbook for teaching and learning, Cambridge University Press 2005, ISBN 0-521-84831-8

Περιγραφή σε ξεκάθαρα βήματα

Βήμα 1

Ο εκπαιδευτής συγκεντρώνει όλους τους συμμετέχοντες γύρω από ένα τραπέζι και φέρνει ένα θέμα προς συζήτηση που περιλαμβάνει τη λήψη αποφάσεων. Στη συνέχεια ζητά από τους συμμετέχοντες να φορούν διαφορετικά καπέλα ή να περιηγηθούν ανάμεσα στα καπέλα γύρω από αυτό το θέμα.

Κάθε "Καπέλο Σκέψης" αντιπροσωπεύει ένα διαφορετικό τρόπο σκέψης:

  • Λευκό Καπέλο: Όπως τα ήρεμα και καθαρά συναισθήματα που συνδέονται με το λευκό χρώμα, αυτός ο τύπος σκέψης εστιάζει στην αναλυτική, αντικειμενική σκέψη, με έμφαση στα γεγονότα και τη σκοπιμότητα.

Ο συμμετέχων θέτει ερωτήσεις όπως:

«Τι πληροφορίες έχω διαθέσιμες;»

«Πόσο αξιόπιστες είναι οι τρέχουσες πληροφορίες μου;»

«Πώς θα μπορούσα να βρω πληροφορίες για αυτό;»

«Ποιες πληροφορίες θα ήταν χρήσιμες;»

  • Κόκκινο Καπέλο: Συχνά συνδέουμε το κόκκινο χρώμα με το θυμό και τη θερμότητα και ως εκ τούτου αυτό αντιπροσωπεύει τη συναισθηματική σκέψη, τα υποκειμενικά συναισθήματα, την αντίληψη και τη γνώμη.

Ο συμμετέχων θέτει ερωτήσεις όπως:

«Πώς νιώθω για αυτή την ιδέα;»

«Τι λέει το ένστικτό μου;»

«Πώς με επηρεάζει αυτό;»

«Πώς πιστεύω ότι θα αντιδράσει ο κόσμος;»

  • Μαύρο Καπέλο: Το μαύρο χρώμα έχει στερεοτυπικά συνδεθεί με την καταστροφή και την κατήφεια και έτσι αυτό υποδηλώνει έναν τύπο σκέψης που είναι επικριτικός, σκεπτικιστικός, εστιασμένος στους κινδύνους και που εντοπίζει προβλήματα.

Ο συμμετέχων θέτει ερωτήσεις όπως:

«Πώς θα μπορούσε αυτό να πάει στραβά;»

«Ποιο μέρος αυτού είναι πιο πιθανό να αποτύχει;»

«Ποιο είναι το χειρότερο πράγμα που θα μπορούσε να συμβεί;»

«Πόσος κίνδυνος υπάρχει σε αυτό;»

«Ποιον θα επηρεάσει πιο αρνητικά;»

  • Κίτρινο Καπέλο: Συχνά το κίτρινο χρώμα συμβολίζει την ηλιοφάνεια και την ευτυχία. Έτσι, το κίτρινο καπέλο έχει να κάνει με το να σκεφτόμαστε αισιόδοξα, θετικά, και να βλέπουμε την καλή πλευρά των πραγμάτων.

Ο συμμετέχων θέτει ερωτήσεις όπως:

«Τι θα κέρδιζα αν υιοθετούσα αυτή την προσέγγιση;»

«Πώς θα ήταν τα πράγματα αν αυτό λειτουργούσε;»

«Τι θετικό θα προκύψει αν ακολουθήσω αυτό τον τρόπο;»

«Σε έναν τέλειο κόσμο, πού νομίζω ότι θα με πήγαινε αυτό;»

  • Μπλε Καπέλο: Το μπλε που είναι το χρώμα του ουρανού δημιουργεί μια αίσθηση δομημένης σκέψης, γενικής επισκόπησης της κατάστασης, της μεγάλης εικόνας.

Ο συμμετέχων θέτει ερωτήσεις όπως:

«Τι ακριβώς σκέφτομαι εδώ;»

«Πώς τα πάω με αυτό το θέμα;»

«Θα μπορούσα να συνοψίσω πού έχω φτάσει;»

«Ποιο καπέλο θα με βοηθούσε περισσότερο εδώ;»

  • Πράσινο Καπέλο: Συνδυασμένο με το χρώμα των δέντρων και της φύσης, το πράσινο καπέλο έχει να κάνει με τη δημιουργική, συνειρμική σκέψη, τις νέες ιδέες, τη σκέψη πέρα από την πεπατημένη.

Ο συμμετέχων θέτει ερωτήσεις όπως:

«Ποιες είναι οι εναλλακτικές;»

«Πώς θα μπορούσα να το κάνω αυτό διαφορετικά;»

«Θα μπορούσε να υπάρχει άλλη εξήγηση;»

«Ποια θα ήταν μια πραγματικά νέα λύση;»

Βήμα 2

Έχοντας εντοπίσει τους έξι τρόπους σκέψης στους οποίους μπορείτε να έχετε πρόσβαση, μπορούν να δημιουργηθούν ξεχωριστά προγράμματα. Αυτά τα προγράμματα είναι στην ουσία ακολουθίες καπέλων που περικλείουν και δομούν τη διαδικασία σκέψης προς έναν ξεχωριστό στόχο. Οι ακολουθίες ξεκινούν και τελειώνουν πάντα με ένα μπλε καπέλο.Η ομάδα συμφωνεί μαζί πώς θα σκεφτεί, μετά κάνει τη σκέψη, μετά αξιολογεί τα αποτελέσματα αυτής της σκέψης και αποφασίζει τι πρέπει να γίνει στη συνέχεια. Κάθε καπέλο χρησιμοποιείται συνήθως για περίπου 2 λεπτά τη φορά – αν και στην αρχή της διαδικασίας μια εκτεταμένη χρήση του λευκού καπέλου είναι συνηθισμένη ώστε να κατατοπιστούν πλήρως όλοι οι συμμετέχοντες.

Όνομα του καλλιτέχνη

Σταυριάνα Κουσκουβελάκου

Ιστοσελίδα

https://www.artoopaspartoo.gr/

Σύνδεσμοι

artsoot@gmail.com

Περιγραφή του προτείνοντος την άσκηση και των προσφορών του/της

Η Σταυριάνα Κουσκουβελάκου σπούδασε θεατρική τέχνη στη Δραματική Σχολή Θεσσαλονίκης και Αθήνας. Παρακολούθησε σεμινάρια μουσικοκινητικής αγωγής, θεατρικού αυτοσχεδιασμού, τεχνικής Alexander, Commedia dell'Arte, θεατρικής υποκριτικής και σκηνοθεσίας. Έχει εργαστεί στο θέατρο αρκετά χρόνια και έχει εμφανιστεί στην τηλεόραση και τον κινηματογράφο. Παρακολουθώντας μία κουκλοθεατρική παράσταση, γνώρισε και ερωτεύτηκε το κουκλοθέατρο. Διδάχτηκε πώς να φτιάχνει και να εμψυχώνει μια κούκλα από επαγγελματίες δασκάλους κουκλοθέατρου, καθώς συμμετείχε σε σεμινάρια και εργαστήρια για ειδικές τεχνικές κατασκευής κουκλοθεάτρου, κατασκευή κούκλας σε νήμα, τεχνική μαύρου θεάτρου, φωτισμό παραστάσεων κ.λπ. Για πάνω από μια δεκαετία, ασχολείται με το κουκλοθέατρο, έχει συνεργαστεί με επαγγελματικούς θιάσους, ενώ από το 2009 είναι ιδρυτικό μέλος της ομάδας ArtooPaspartoo και μαζί με τον Σπύρο Καρρά δημιουργούν παιδικές κουκλοθεατρικές παραστάσεις.

Η καλλιτέχνης προσφέρει το εργαστήριο κατόπιν αιτήματος και όσοι ενδιαφέρονται, παρακαλούνται να επικοινωνήσουν με την καλλιτέχνη.

Κατηγορία

Παραστατικές Τέχνες

Γλώσσα

Ελληνικά

Εικόνα καλλιτέχνη

Ημερολόγιο

Ανακοινώσεις

  • - Δεν υπάρχουν ανακοινώσεις -